In de raadsvergadering van donderdag 20 mei kwam de bodemvisie aan het licht. Hanna van der Werff voerde het woord op dit onderwerp en kreeg hierbij ondersteuning van Govert Geldof, Johan Harms en andere steunfractieleden.

Hier zit ik dan in de raadszaal met een betoog over de grond onder onze voeten. In mijn werk hoor ik wel eens dat mensen zeggen: de grond onder mijn voeten vandaan. Het moment waarop je het idee hebt je gehele fundament en menszijn kwijt te raken. Het is een mooie zin die letterlijk en figuurlijk waar is. Want die prachtige klei hier in Waadhoeke is ons fundament. We moeten er niet over nadenken dat dit ooit wegvalt.

In deze visie starten wij op een gelijk punt. Iedereen hier in deze gemeente heeft belang bij goed verzorgde grond die ons voedt en ons gezond houdt. De boer voor zijn liefde voor het land en het inkomen. De vogelbeschermer voor voeding van de greidevogel. De huiseigenaar die op gezonde grond een veilig huis wil houden. De consument die voedzame voeding nodig heeft.

Tot zover gaat de blik dezelfde kant op. Het vervolg van deze visie zal moeten gaan over hoe wij deze grond gezond houden of gezonder maken waar nodig. Velen geven aan dat er door kunstmest en pesticiden minder microbioom in de grond zit, dit heeft gevolgen voor de voedingstoffen en mineralen in voeding. De grootste biodiversiteit zit in de bodem. En die hebben wij nodig, zo konden wij ook horen in de kernteamsessie.

Maar wie kent de grond beter dan de mensen die er dagelijks hun werk verrichten en als ware vakmensen al eeuwen onze landbouwgronden onderhouden met veel passie en hard werken. Het zijn vakmensen, die we serieus moeten nemen in hun kennis en samen met hen gaan onderzoeken waar de mogelijkheden voor herstel en behoud liggen. Het vakmanschap van boeren heeft in sterke mate bijgedragen aan onze welvaart, waarbij het principe was dat iedere boer zijn grond gezonder aan zijn zoon wilde overdragen dan hij het van zijn vader heeft gekregen. Bij de verkoop van grond bepaalde de bodemgezondheid de verkoopprijs. Dat hebben we allemaal losgelaten. De grote politieke vraag is: wat is een gezonde bodem ons waard?

Maar bodemgezondheid is een leeg begrip als je niet aangeeft wat het voor ons gebied daadwerkelijk betekent, in combinatie met de wens dat mensen steeds kritischer worden ten aanzien van het eten dat ze nuttigen. In onze gemeente is de bodem relatief gezond, in vergelijking met andere delen in Nederland. In Flevoland, ooit de rijkste bodem, is nu sprake van de meest sterk uitgemergelde bodem. We kunnen nog een omslag maken in de andere richting. Willen we dat als gemeente stimuleren? Zien andere partijen daar ook een kans in?

Wij hopen hier in het uitvoeringsprogramma met alle partijen met de blik open en met veel respect voor elkaars kennis en kunde stappen in te zetten, want een visie is 1 maar van denken aan mooie aardappelvelden levert geen aardappels in het bord. ย Maar we ook zorg dragen voor komende generaties. Concrete stappen zijn nodig om zorg te dragen voor komende generaties waarbij wij niet wijzen naar elkaar maar wij met elkaar voor de Fryske grรปn zorgen.