Rioolbelasting

In de raadsvergadering van 3 september 2020 stond het volgende agendapunt ter stemming Voorzitter. In deze raad is er de afspraak om als we een voorstel steunen hier niet het woord te voeren, De SAM fractie steunt het voorstel. Daarover geen onduidelijkheid. Maar wij willen hier wel uitleggen hoe wij tot dat besluit zijn gekomen. Dat doen we omdat wij merken dat dit voorstel reacties en emoties oproept, ook in onze achterban. Dat in het kort waarom wij hier reageren. Het moderne riool begint zijn opmars halverwege de 19e eeuw. Het heeft even geduurd, maar  intussen zijn de meeste woningen in Nederland aangesloten op het riool. En waar dat niet het geval is, daar is zorgvuldig gekeken en geoordeeld of het gerechtvaardigd is dat er ontheffingen worden verleend van die algemeen geldende en eigenlijk wenselijke aansluitingsplicht. Dat geldt ook voor onze gemeente. 1800 woningen zijn niet aangesloten, op goede gronden. Hiervoor verwees ik naar de geschiedenis. Woningen moesten worden aangesloten op het riool. Dat was een hele verbetering. Ik herinner me nog de tonnetjes die wekelijks werden opgehaald. Toen bijna alle woningen aangesloten waren, kwam de roep om zuivering van het afvalwater. Dat doen we intussen. In de loop van de tijd zijn onze gemeentelijke verantwoordelijkheden vergroot. Behalve dat aansluiting op het riool een verplichting werd, kwam daar ook bij dat het rioolwater gezuiverd moest worden. De wet milieubeheer heeft daarbij een grote rol gespeeld en gaf de gemeenten een drietal verplichtingen, de eerste is de afvalwaterzorgplicht, de tweede de hemelwaterzorgplicht en de derde de grondwaterzorgplicht. Drie verplichtingen. Drie verplichtingen waarop de gemeente in een rioleringsplan een antwoord geeft van hoe invulling aan die verantwoordelijkheid wordt gegeven. Intussen zijn we bezig met de transformatie van de bestaande regels en verplichtingen naar de omgevingswet en zullen alle verplichtingen een plek krijgen in het omgevingsplan. Intussen voorzitter, pakken we de taken groter op dan alleen de zuivering van het rioolwater. De voortschrijdende en niet te ontkennen klimaatverandering dwingt ons tot handelen. Het wordt steeds vaker heet in dit land, we hebben steeds vaker te maken met stortbuien van ongekende omvang. Het door ons vastgestelde rioleringsplan geeft een antwoord op al die vragen die op ons afkomen. We doen dat als Waadhoeke voorzichtig, we hebben gekozen voor een voorzichtige basisvariant, maar we hebben wel een keuze voor een integrale aanpak gemaakt. Collega Hoekstra meende zelfs in een vorige vergadering dat de aanplant van bomen vanuit het rioleringsplan bekostigd zou kunnen worden. Ik ga toch even terug naar 2019. We hadden een kernteam omgeving over riolering. De bijeenkomst vond plaats in Berltsum. Voor aanvang van het kernteam wandelden we door het dorp en werden we gewezen op plekken waar regelmatig wateroverlast optrad, waar hittestress een probleem is. In de bijeenkomst zelf kregen we kaartjes van onze stad en dorpen te zien met risicoplekken. En ze zijn er overal. Onze dorpen zijn om terpen gebouwd en water loopt naar beneden. En beneden moet de afvoer kloppen. En gelukkig voorzitter, we waren ook als raad later voorstander van een integrale aanpak om aan onze zorgplicht te voldoen. Unaniem hebben we voor het plan gestemd. En als ik nu kritisch naar onze zorgplicht kijk, dan is het reëel dat een ieder die aangesloten is op die ondergrondse snelweg die het riool vormt, betaalt voor die serviceverlening. Maar de dienstverlening van de gemeente onder de noemer riool gaat verder dan alleen het afvoeren en zuiveren van dat rioolwater. We werken ook actief aan het bestrijden van hemelwateroverlast, aan de bescherming van ons grondwater en beginnen initiatieven te nemen ter voorkoming van hittestress. Voorzitter, het zijn met name die laatste aspecten die het voor ons verdedigbaar maken om de kosten breed over alle inwoners te verdelen. Naar rato zeggen wij daarbij. Mensen die niet zijn aangesloten op het riool hebben ook kosten. Dubbele belasting, dat moeten we niet willen. Daarom kiezen wij nadrukkelijk voor een gedifferentieerde aanpak. Een aanpak waarin de lasten naar rato verdeeld worden, ik met mijn op het riool aangesloten woning de hele mep, en degene met septictank alleen een bijdrage voor de bestrijding van hemelwateroverlast, de bescherming van ons grondwater en maatregelen tegen de hittestress. Dat is ook wat het college ons voorstelt. Wij steunen dit voorstel. Iedereen naar rato meebetalen. Dat is inhoud geven aan solidariteit. Wel hebben wij nog een aantal kanttekeningen. De eerste is dat we moeten kunnen uitleggen hoe de kostenverdeling tot stand komt, de tweede is dat er goede uitleg komt naar de betrokken inwoners. Laat een heffing niet zo maar uit de lucht komen vallen, maar zoek het overleg. Wij hebben de verwachting dat het college dat zal oppakken. Dat zouden we graag nog van de wethouder willen horen. Wij weten dat er inwoners zijn die verwachtingen hebben over een eeuwigdurende vrijstelling van de rioolbelasting omdat ze een eigen septictank hebben. Hoewel die verwachting niet gebaseerd is op een besluit is dat wel een realiteit in de hoofden van die inwoners waar we rekening mee moeten houden. De omstandigheden veranderen, de taakstelling wijzigt, en dus ook de bijdrage die gevraagd wordt. Dat moet uit te leggen zijn. Zorg voor die communicatie. Een laatste punt dat ik nog wil noemen is de rechtsgrondslag van een gedifferentieerde tariefstelling. Sommigen geven aan dat de rechtsgrondslag voor een gedifferentieerde tarief heffing ontbreekt. Onze fractie gaat er vanuit dat het college zijn huiswerk goed gedaan heeft. Wij hebben vertrouwen in het college, maar we doen een beroep op het college om daar nog een keer zorgvuldig naar te kijken.